Điện trở xả

Hỏng biến tần, gây nóng, thậm chí có thể cháy động cơ. Đó là những nguy cơ thường thấy khi hãm động cơ nhanh một cách quá mức. Để giải quyết tình trạng này, người ta lắp thêm điện trở xả vào sau biến tần. Vậy điện trở xả là gì và lựa chọn như thế nào cho phù hợp. Tôi và các bạn sẽ cùng nhau tìm hiểu ở bài viết dưới đây.

Điện trở xả là gì

Như chúng ta đã biết, điện trở được đo giá trị bằng ôm, được thấy nhiều trong các mạch điện tử. Điện trở xả được nói đến ở đây có công suất rất lớn hàng mấy trăm oát, với mục đích chính là tiêu tán năng lượng điện dư thừa của động cơ sinh ra, do quán tính hay hãm một cách quá mức.

[caption id="attachment_745" align="aligncenter" width="500"] Điện trở xả công nghiệp[/caption]

Điện trở hãm này tùy theo công suất của động cơ và máy biến tần, chúng ta lựa chọn sao cho phù hợp . Nó thường được sử dụng kèm với biến tần trong trường hợp hệ thống cần thời gian tăng/giảm tốc độ trong thời gian ngắn, tải có quán tính và moment thay đổi liên tục, thường thấy như cẩu trục nâng hạ, các động cơ hãm chuyển động trong máy cán.

Nguyên lý làm việc

Khi động cơ bị hãm nhanh, hay có quán tính lớn, lúc này tốc độ thực tế của của động cơ cao hơn tốc độ điều khiển của biến tần, lúc này biến tần không thể hãm  động cơ theo thời gian đã được cài đặt sẵn. Motor biến thành máy phát hồi tiếp xả năng lượng ngược trở lại, làm tăng điện áp trên các thanh bus DC, nếu lượng điện này tăng đột ngột có biên độ lớn trong khoảng thời gian ngắn sẽ đánh thủng các linh kiện bán dẫn và làm hỏng biến tần

Cơ chế này được giải thích ngắn gọn như sau:

Khi cấp điện động cơ không đồng bộ, cuộn stator sinh ra từ trường biến đổi liên tục làm quay roto.

Nếu như trong quá trình hãm động cơ theo thời gian T được cài đặt sẵn, nhưng vì lý do nào đó động cơ theo quán tính chạy nhanh hơn với một Tần số F > f ban đầu . Tốc độ lớn sẽ sinh ra từ trường lớn sinh  tiếp lượng điện tự cảm tương ứng vượt ngưỡng đưa trở lại biến tần, sau khi đi qua khối công suất được chỉnh lưu thành nguồn dc tràn vào thanh bus DC.

Giải pháp cho vấn đề này

• Với những tải không cần tăng tốc/ hãm nhanh như quạt làm mát, máy bơm nước, thì nên cài đặt thời gian khởi động và tắt dài hơn một chút, theo catalog nhà sản xuất để tránh biến tần báo lỗi OV
• Những tải bắt buộc phải dừng nhanh, chạy nhanh như máy vắt ly tâm, cần cẩu trục, nơi mà dòng điện thay đổi một cách liên tục, ta phải gắn thêm điện trở xả biến tần
• Các lắp cho biến tần như sau: Ngõ vào điện áp của biến tần là R-S-T. Ngõ ra của động cơ là U-V-W. Điện áp DC Bus là P và N1, P1-n, Chúng ta lắp vào trên thanh DC Bus của biến tần.

[caption id="attachment_762" align="aligncenter" width="600"] Sơ đồ đấu nối điện trở xả[/caption]

Lựa chọn điện trở xả biến tần cho động cơ

Lựa chọn điện trở xả phải căn cứ vào nhiều yếu tố, và được tính toán một cách cẩn thận, dưa trên những yếu tố sau.

• Công suất thực của động cơ là bao nhiêu kW, HP
• Tìm hiểu thêm về hãng biến tần qua catalog, nhà sản xuất sẽ khuyến nghị dùng loại nào, và lắp đặt ra sao
• Đặc tính của khối tải cơ khí ở đầu moment trục động cơ, quán tính và tính ỳ của tải.
• Đặc điểm vận hành của tải trong khối sản xuất.

Có hai thông số chính của điện trở mà chúng ta cần quan tâm là công suất và trị số ôm của điện trở.

• Nếu như chọn điện trở có số ôm lớn hơn tính toán thì lượng điện xả chậm hơn, biến tần vẫn báo lỗi OV.
• Nếu chọn trị số ôm thấp hơn cho phép thì sẽ bị quá tải ( Over Load )
• Về công xuất ( P,kW) của điện trở xả nếu chọn nhỏ hơn định mức sẽ gây cháy.

[caption id="attachment_761" align="aligncenter" width="700"] Catalog điện trở xả[/caption]

Note: Vậy nên khi chọn trị số điện trở xả phải theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Với những ứng dụng có độ xả lớn, và đòi hỏi thời gian xả gấp, chúng ta có thể chọn công suất điện trở xả trên 2,3 cấp so với catalog khuyến nghị của họ.

Cách mắc điện trở xả

Mắc kiểu nối tiếp.

• Điện trở ( ôm) R tổng = R1+ R2 +R3+.....+Rn
• Tính công suất : P tổng = P1+P2+....+Pn

Mắc song song nhiều điện trở xả.

• Điện trở (ôm): 1/ R tổng = 1/R1+1/R2+.....+1/Rn
• Công suất:  P tổng = P1+P2+.......+Pn

• Về công suất có điện trở xả 1000w, 500w

Điện trở xả nhôm

Aluminum Housed Resistor  được thiết kế với vỏ ngoài bằng nhôm, tác dụng tản nhiệt nhanh, bền bỉ với môi trường dầu mỡ, bụi bẩn, kết hợp với các khe tản nhiệt dễ dàng, tính thẩm hình dạng đẹp, vuông vắn, ưu điểm vượt trội hơn so với loại sứ xanh.

[caption id="attachment_760" align="aligncenter" width="447"] Điện trở xả bằng nhôm[/caption]

 

Những ứng dụng thực tế cần dùng cho điện trở xả

Trong thực tế, việc lắp ghép điện trở xả này rất nhiều trong dân dụng, công nghiệp.

• Dùng điện trở xả cho kho lạnh, đá tủ lạnh toshiba, tủ sanyo,
• Với chủng loại đa dạng như điện trở xả băng, tuyết, sứ, điện trở xả vỏ nhôm,
• Các ứng dụng xả tụ bù cho nhanh hơn để chuẩn bị cho lần đóng tiếp theo cũng được lắp điện trở xả

Biến tần của các hãng Ls, Abb, siemen, trong catalog đều có hướng dẫn, cách tính , cách chọn điện trở xả

Để tiện theo dõi các bạn xem bảng giá điện trở xả tại đây.

Để biến thêm thông tin chi tiết, quy khách hàng vong lòng gọi điện trực tiếp tới số điện thoại: 0982803528 để được tư vấn

Xin chào và hẹn gặp lại

Coi nguyên bài viết ở : Điện trở xả